Powiaty i gminy
Poradniki
Przygotowanie na wypadek nagłego zdarzenia
Ten Przewodnik przygotowania na wypadek nagłych zdarzeń stworzony został, by Ci w tym pomóc. Nie uwzględnia on wszystkich możliwych zagrożeń. Zawiera jednak informacje i wykaz rodków, które pomogš Ci w planowaniu na wypadek większoci zdarzeń. Mam nadzieję, iż Przewodnik ten ocenisz jako przydatny.
PRZYGOTOWANIE NA WYPADEK NAGŁEGO ZDARZENIA
Zdarzenia takie mogą wystąpić szybko i bez ostrzeżenia. Planowanie na wypadek jakiegokolwiek niebezpieczeństwa wymaga rozważenia wszystkich możliwych scenariuszy. Jeśli będziesz mógł pozostać w domu, pamiętaj, że elektryczność, woda, ogrzewanie, klimatyzacja, usługi telekomunikacyjne i transportowe mogą funkcjonować z przerwami albo wręcz nie działać przez długi czas. Większość specjalistów od zarządzania kryzysowego sugeruje, by zaopatrzyć się w wystarczającą ilość jedzenia, wody, lekarstw i innych niezbędnych artykułów, z których Twoja rodzina, np. w czasie wydarzeń o charakterze pogodowym, będzie mogła korzystać przez okres od trzech do pięciu dni. W obliczu innych zdarzeń, być może będzie musiała nastąpić ewakuacja Twojego domu lub całej społeczności lokalnej. W każdym jednak przypadku ważnym jest, by rozwijać plan przygotowań na wypadek takich zdarzeń, który obejmuje:
Zestaw na wypadek nagłego zdarzenia
Plan ucieczki, obejmujący, co najmniej dwa miejsca spotkania w czasie niebezpieczeństwa. Wybierz jedno miejsce poza domem na wypadek nagłego niebezpieczeństwa, takiego jak np. pożar. Wybierz, co najmniej jedno miejsce poza najbliższym sąsiedztwem na wypadek gdybyś nie mógł wrócić do domu.
Plan kontaktowania się podczas niebezpieczeństwa. Wybierz jedną osobę spoza swojej miejscowości, by była punktem kontaktowym dla członków rodziny i Ciebie na wypadek gdybyście byli rozdzieleni. Upewnij się czy wszyscy posiadają informacje ułatwiające kontakt, takie jak: numery telefonów i adresy e-mailowe, informację na temat planów działań podejmowanych przez szkoły i zakłady pracy w czasie wspomnianych zdarzeń.
TWÓJ ZESTAW NA WYPADEK NAGŁEGO ZDARZENIA
Podstawowymi artykułami, które powinny cały czas być przechowywane w Twoim domu sš: woda, artykuły pierwszej pomocy, ganica ABC, ubrania i pociel, narzędzia, sprzęt do zasilania awaryjnego. Trzymaj je w domu tam, gdzie będš Ci najbardziej potrzebne, w jednym łatwym do niesienia pojemniku takim jak: kosz na mieci, plastikowy pojemnik magazynowy, plecak kempingowy lub też worek marynarski. Przechowuj je w dogodnym miejscu, a swoim samochodzie trzymaj ich pomniejszonš wersję. Zawartoć przechowuj w nieprzepuszczajšcych powietrza torebkach. Pamiętaj o wymianie, co szeć miesięcy przechowywanej wody i artykułów żywnociowych (daty umieszczaj na pojemnikach). Sprawdzaj zgromadzone rodki i ponownie za rok przeanalizuj swoje potrzeby. Konsultuj się ze swoim lekarzem pierwszego kontaktu lub aptekarzem odnonie przechowywanych lekarstw i aktualizuj listę potrzebnych medykamentów.
Woda
Dokonaj zakupu wody butelkowanej. Unikaj pojemników, które mogą ulec uszkodzeniu lub stłuczeniu, jak np. butelki szklane. Zaplanuj dla każdej osoby około 3 litrów wody na dzień. Wodę należy przechowywać w chłodnym, ciemnym miejscu z naklejoną etykietką z datą. Miej pod ręką pewną ilość tabletek do odkażania wody, które znajdą zastosowanie, gdy nastąpi przerwa w dostawie wody z zewnątrz.
Jedzenie
Przechowuj trzy – pięciodniowy zapas nie psującej się łatwo żywności dla każdej z osób. Jedzenie nie powinno wymagać przechowywania w lodówce, przyrządzania lub gotowania, nie powinno też wymagać w ogóle – lub jedynie małą ilość - wody. Oto przykłady: łatwe do spożycia konserwy mięsne, puszkowane owoce i warzywa; soki, mleko i zupy w puszkach lub kartonach; przyprawy, takie jak: cukier, sól i pieprz; wysokoenergetyczne pożywienie jak masło orzechowe, galaretki, niskosolone krakersy, wysokokaloryczne batony i inne produkty zawierające duże ilości słodu, ziarna sezamowego, rodzynek, suszonych owoców, płatków zbożowych, orzechów i miodu; witaminy; jedzenie dla dzieci i osób na specjalnej diecie; herbatniki; twarde cukierki; kawa rozpuszczalna i słodzone płatki zbożowe. Produkty takie, jak: kasza, ryz i makaron, mleko w proszku, kukurydza, ziarna soi, zgromadzone w większych ilościach, mogą być przechowywane dłużej.
Zestaw na wypadek nagłego zdarzenia
Skompletuj zestaw na wypadek nagłego zdarzenia. Powinny się w nim znaleźć plastry z opatrunkiem w różnych rozmiarach, jałowe gaziki, plaster hypoalergiczny, trójkątne chusty, sterylne opatrunki gazowe w zwoju, opaska dziana podtrzymująca o różnej szerokoci, nożyczki, pinceta, igły, nasączone chusteczki higieniczne, środek antyseptyczny, termometr, szpatuły, tubka wazeliny lub innego środka nawilżającego, agrafki, mydło antybakteryjne, rękawiczki gumowe i krem z filtrem ochronnym UVA/UVB. Ponadto należy tam umieścić: aspirynę lub inne środki przeciwbólowe, leki przeciwbiegunkowe, węgiel lekarski (w przypadku biegunek i zatruć pokarmowych), syrop przeciwkaszlowy, leki przeczyszczające oraz leki na nadkwaśnoć.
Narzędzia i zapasy
Trzymaj następujące przydatne przedmioty: radioodbiornik na baterie, latarkę, zapasowe baterie różnych typów, taśmę, folię aluminiową, linę, piłę, naczynia do jednorazowego użytku lub kubki papierowe, plastikowe talerze i sztućce, gotówkę, otwieracz do konserw i nóż podręczny, małą ganicę ABC, namiot składany, kombinerki, klucz francuski, kompas, zapałki lub zapalniczkę, plastikowe pudła, papier i ołówek lub długopis, igły i nici, zakraplacz, gwizdek. Spośród środków sanitarnych: paczkowany papier toaletowy, mydło i detergent w płynie, podpaski i wkładki higieniczne dla kobiet, plastikowe torby na śmieci z tamśmą, plastikowe wiadro z pokrywą, środek dezynfekujący i wybielacz chlorowy.
Ubranie i pościel
Dla każdej z osób przygotuj jeden lub dwa komplety ubrań na zmianę, mocne buty, ewentualnie obuwie robocze, odzież przeciwdeszczową, koce lub piwory, czapkę i rękawiczki, ocieplaną bieliznę i okulary przeciwsłoneczne.
Dodatkowe środki
Dzieci – preparaty mlekozastępcze, pieluszki, butelki, mleko w proszku i lekarstwa, zabawki
Dorośli – lekarstwa bez recepty i na receptę, protezy zębowe, okulary i / lub soczewki kontaktowe oraz preparaty do ich pielęgnacji, środki higieny osobistej
Ważne dokumenty rodzinne – polisy ubezpieczeniowe, numery rachunków bankowych, adresy i telefony kontaktowe, akty notarialne, dokumenty potwierdzające tożsamość, papiery wartościowe – akcje i obligacje, książeczki szczepień, ważne numery telefonów, numery kart kredytowych, legitymacje ubezpieczeniowe oraz dokumenty rodzinne, testamenty; wszystko w opakowaniu zabezpieczającym przed wilgocią.
PRZYGOTOWANIE ZWIERZĄT NA WYPADEK NAGŁEGO ZDARZENIA
Planowanie na wypadek zagrożeń obejmuje wszystkich członków rodziny – także zwierzęta. W większości miejsc zapewniających schronienie - z wyjątkiem tych, które z racji swych zadań zajmują się naszymi ulubieńcami - nie można trzymać zwierząt. Przygotuj więc zawczasu listę schronisk, przyjaciół lub członków rodziny, którzy będą mogli zaopiekować się Twoim pupilem w czasie wspomnianych zdarzeń. Jeżeli planujesz umieszczenie zwierzęcia w schronisku, upewnij się czy miejsce to rzeczywiście może zapewnić długookresową opiekę i czy samo ma odpowiedni plan działania na wypadek niebezpieczeństwa. Gdyby się okazało, iż Twoja rodzina będzie zmuszona zmienić miejsce pobytu, w tym miejsce schronienia, i nie będzie możliwe zabranie z sobš zwierzęcia, w ostatecznoci ogranicz przebywanie zwierzęcia do jednego pomieszczenia w domu, zapewniajšc mu dostatecznš iloć pokarmu i wody w czasie gdy nie będziecie mieli z nim kontaktu. Przygotuj też wspólny zestaw pomocy dla Twoich zwierząt, by zabrać go gdy będziecie w pośpiechu opuszczać dom.
Zalecany skład zestawu:
dokumenty zwierzęcia ze zdjęciem, książeczką szczepień, rejestracją, listą szczególnych potrzeb, niezbędnymi lekarstwami, obrożą i kagańcem / smyczą
dodatkowe zapasy pokarmu dla zwierząt , zapas czystej wody, miski (naczynia jednorazowe gdy musisz opucić swój dom), mechaniczny otwieracz do konserw, kuchenne torby na śmieci, wybielacz (środek dezynfekujący i odkażający), koce, ręczniki, ręczniki papierowe oraz inne środki do natychmiastowego wyrzucenia tuż po użyciu.
DOM I ZABEZPIECZENIE FINANSOWE
Niezależnie od tego czy dom jest Twoją własnocią czy też go wynajmujesz, istnieje kilka rzeczy, które można zrobić, by ochronić swój dom i dobytek. Możesz wzmocnić swoje bezpieczeństwo, obniżając jednocześnie koszty związane z ochroną ubezpieczeniową, poprzez:
założenie instalacji bezpieczeństwa obejmujących: wykrywacze dymu i tlenku węgla, które zaalarmują Cię o potencjalnie śmiertelnym niebezpieczeństwie,
dokładne umocowanie dużych lub ciężkich elementów mogących podczas silnych wiatrów spaść i wyrządzić szkody,
zabezpieczenie okien, wyłączenie odbiorników lub przeniesienie dobytku w bezpieczniejsze miejsca gdy masz pewność, iż zbliża się niebezpieczeństwo takie, jak silny wiatr czy powódź,
sprawdzenie przez inspektora budowlanego lub architekta, jakie poprawki budowlane mogą przyczynić się do zapobieżenia lub nawet zmniejszenia w sposób znaczący szkód mogących powstać podczas niebezpiecznego zdarzenia,
dokonanie spisu dobytku, co będzie pomocne podczas postępowania odszkodowawczego w towarzystwie ubezpieczeniowym gdy rzeczy te ulegną uszkodzeniu lub zniszczeniu, a także przy przedstawianiu dokumentacji w urzędzie skarbowym gdy będziesz wnioskował o odpisy ze względu na poniesione straty. Spisu dokonaj w formie opisania lub sfotografowania Twojego dobytku. Dołącz zdjęcia samochodu i inne według uznania. Zwróć się o profesjonalne oszacowanie wartoci biżuterii, przedmiotów kolekcjonerskich, dzieł sztuki i innych rzeczy, których wartoć trudno okrelić. Wycenę uaktualniaj co dwa – trzy lata
zrobienie kopii pokwitowań i rachunków w przypadku cenniejszych przedmiotów,
przechowywanie w bezpiecznym miejscu oryginałów wszystkich ważnych dokumentów finansowych i rodzinnych, takich jak: akty urodzenia i ślubu, testamenty, akty notarialne, zwroty podatku, polisy ubezpieczeniowe, papiery wartościowe – akcje i obligacje. W kontaktach z urzędem skarbowym i towarzystwem ubezpieczeniowym przydatne będą wszelkie możliwe dokumenty,
sfotografowanie zewnętrznej strony domu. Uwzględnij elementy krajobrazu – to wielkie drzewo przed wejściem może nie być cenne, ale gdy będziesz kontaktować się z urzędem skarbowym może okazać się, że ma ono wpływ na wartoć posesji,aktualizowanie co roku Twojego spisu i przechowywanie kopii w bezpiecznym miejscu,wykupienie ubezpieczenia.
Nawet, gdy masz wystarczającą ilość czasu na przygotowanie się na niebezpieczeństwo, wciąż możesz odczuwać silny lęk przed zniszczeniem Twojej własności. Pomocna może wówczas okazać się polisa dla właciciela lub najemcy. Niestety, wiele osób wcześniej poszkodowanych było niedostatecznie ubezpieczonych lub - co gorsza – nie ubezpieczonych w ogóle. Niekiedy ubezpieczenie podstawowe dla właściciela nieruchomości nie uwzględnia powodzi i innych poważniejszych zdarzeń. Zwróć, zatem uwagę przy zakupie ubezpieczenia, by chroniło Cię ono przed takimi niebezpieczeństwami, które mogą Cię dotyczyć.
PLANOWANIE NA WYPADEK NAGŁEGO ZDARZENIA DLA BIZNESU
Środowisko biznesu jest równie narażone na niebezpieczeństwa jak pojedyncze osoby. Właściciele firm powinni rozwijać planowanie na wypadek nagłych zagrożeń zarówno ze względu na bezpieczeństwo pracowników, jak również przetrwanie interesu.
„Twoi pracownicy zwracają się do Ciebie po wskazówki i prowadzenie. W chwili zagrożenia jeszcze bardziej będą zwracać się ku Tobie.”
Planowanie to obejmuje:
przechowywanie listy numerów kontaktowych pracowników, tak by można było nawiązać jak najszybszy kontakt z ich rodzinami w razie potrzeby,
posiadanie na miejscu planu szybkiej i bezpiecznej ewakuacji personelu i klientów,
ćwiczenie planu z pracownikami,
regularne kopiowanie danych z komputerów i przechowywanie ich poza siecią,
zakup pokaźnych pakietów ubezpieczeniowych w celu minimalizacji strat,
okrelenie priorytetowych działań biznesowych i planów rozwojowych, co pozwoli na ich kontynuację w przypadku wystąpienia nagłego zdarzenia,
upewnienie się czy lokalna policja ma uaktualnione dane kontaktowe kluczowych pracowników.
Pracownicy muszą wiedzieć jak postępować w przypadku niebezpieczeństwa. Zastanawianie się co robić w chwili gdy coś się dzieje jest Twoim zadaniem zanim znajdziesz się w obliczu kryzysu. Twoi podwładni zwracają się do Ciebie po wskazówki i prowadzenie. W chwili zagrożenia jeszcze bardziej będą zwracać się ku Tobie..
NOTOWANIE PODEJRZANYCH DZIAŁAŃ
Administracja publiczna może czasami ogłosić podwyższony stan pogotowia na części terytorium. Gdy policja zaangażowana jest w działania w czasie podwyższonego stanu gotowości, może ona włączyć dodatkowe patrole w różnych miejscach, zwiększyć zatrudnienie, uzyskać dodatkowe wyposażenie i utrzymywać częstszą komunikację ze strukturami lokalnymi. Mieszkańcy powinni zwiększyć czujnoć i meldować policji o każdym podejrzanym zachowaniu w okolicy. Wiele osób nie robi tego, ponieważ nie są oni pewni czy to, co zaobserwowali, zasługuje na zameldowanie. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości niezwłocznie dzwoń na policję. Nie marnuj cennego czasu, by najpierw podyskutować o tym z przyjaciółmi czy sąsiadami. Oto rodzaje zachowań, które obok informacji o ludziach, samochodach i okolicznościach wyglądających na niezwykłe, powinny znaleć się w doniesieniu:
- obcy w sąsiedztwie albo dziwnie wyglądający pojazd zaparkowany od dłuższego czasu w sąsiedztwie,
- ktoś zaglądający do domów lub samochodów,
- powtarzająca się obecność dziwnych pojazdów w sąsiedztwie,
- kto, nie mający samochodu lub ubrania roboczego z logiem znanej firmy dostarczającej usługi, majstrujący przy instalacjach elektrycznych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych,
- niezwykły wzrost liczby wypadków w pobliżu domów lub bloków mieszkalnych,
- domy lub inne budynki, gdzie – jak się wydaje – podwyższono do maksimum wymogi bezpieczeństwa,
- domy lub inne budynki, gdzie ani właściciel, ani bezpośredni najemca nie są widoczni i gdzie nie można zaobserwować jakiegokolwiek ruchu – pracy w ogrodzie, malowania, sprzątania itp. i sytuacja taka wydaje się trwać,
- dziwne zapachy ulatniające się z i wokół domów i innych budynków,
- pukający od drzwi do drzwi, a nie legitymujący się niczym, doradcy prawni lub jakiekolwiek inne osoby chodzące od drzwi do drzwi,
- osoby chodzące po okolicy, wyglądające jakby zajmowały się obserwowaniem.
Jeli podejrzewasz, że ma miejsce przestępstwo lub może do niego dojć, dzwoń pod numer 997 lub 112. Nie panikuj, nie wystawiaj też siebie na ryzyko. Gdy zachowanie wydaje się po prostu podejrzane, zadzwoń pod numer policji i opisz to szczegółowo. Nie musisz podawać swojego nazwiska. Gdyby jednak chciał, by skontaktował się z Tobą policjant, podaj swoje nazwisko, adres i numeru telefonu i poproś policjanta o kontakt z Tobą. Informacje te są poufne.
TERRORYZM
Terroryzm to szeroki termin na oznaczenie użycia siły lub przemocy w stosunku do osób lub własności, w celu zastraszenia, przymuszenia lub okupu. Terroryści często występują z pogróżkami, by wywołać strach w społeczeństwie i przekonać obywateli, że Rząd nie jest w stanie zapobiec terrorowi. Skutki terroryzmu mogą obejmować znaczną liczbę ofiar, uszkodzenia budynków, zakłócenia w dostępie do tak podstawowych usług, jak: elektryczność, dostawy wody, komunikacja miejska, telekomunikacja i opieka medyczna.
Możesz przygotować się na poradzenie sobie podczas ataku terrorystycznego, korzystając z tych samych sposobów, które znajdują zastosowanie podczas innych sytuacji kryzysowych:
bądź czujnym i zorientowanym w tym, co dzieje się w najbliższym otoczeniu. Podstawową cechą terroryzmu jest to, iż nie ma lub pojawia się mało znaków ostrzegawczych,
w czasie podróży należy przedsiębrać wszelkie możliwe środki ostrożności. Zwracaj uwagę na rzucające się w oczy lub po prostu nietypowe zachowania. Nie przyjmuj od obcych osób żadnych pakunków. Nie pozostawiaj bagażu bez opieki,
zapamiętuj gdzie znajdują się wyjścia ewakuacyjne. Zawczasu pomyśl, którędy można by ewakuować się w pośpiechu z budynku, metra lub zatłoczonych miejsc. Zapamiętaj gdzie znajdują się klatki schodowe, zapamiętuj elementy z najbliższego otoczenia. Zwróć uwagę na ciężkie lub łatwo tłukące się przedmioty, które mogą być przesunięte, zrzucone lub zniszczone podczas wybuchu.
ZAGROŻENIA BIOLOGICZNE / CHEMICZNE
Większość zagrożeń o charakterze biologicznym i chemicznym może się zdarzyć, gdy nastąpi uwolnienie do środowiska niebezpiecznych iloci substancji toksycznych. Narażony możesz być na działanie tych substancji toksycznych poprzez:
wdychanie ich,
spożywanie skażonego jedzenia, wody lub lekarstw
dotykanie lub wchodzenie w jakikolwiek inny kontakt ze skażonymi rzeczami.
Może się wielokrotnie zdarzyć, że nie będziesz w stanie zobaczyć lub wyczuć niczego nietypowego. W czasie niebezpiecznego zdarzenia o charakterze chemicznym lub biologicznym władze wydadzą Ci odpowiednie instrukcje. Możesz zostać poproszony o ewakuowanie się, udanie się na wyżej położony obszar, ustawienie się pod wiatr, pozostanie w schronie albo udanie się w wyznaczone miejsce. Możesz także znajdować się w bezporednim sąsiedztwie zdarzenia i nie zdawać sobie sprawy z niebezpieczeństwa. Gdy zauważysz ludzi wymiotujących, w konwulsjach lub zdezorientowanych – natychmiast opuść to miejsce i szukaj pomocy medycznej. Gdy znajdujesz się na dworze, sprawdź kierunek wiatru i ewakuuj się z tego terenu pod wiatr.
Radzenie sobie z zagrożeniami
Ludzie reagują w chwili zagrożenia w różny sposób.
Typowe reakcje obejmujš:
- gniew,
- bezsenność,
- koszmary senne,
- otępienie,
- potrzebę wygadania się,
- utratę apetytu,
- przyrost lub utratę wagi,
- bóle głowy,
- huśtawkę nastrojów.
Spróbuj postępować w sposób następujący:
Zachowuj dobrą kondycję,
Rozmawiaj z rodziną i przyjaciółmi,
Upewniaj dzieci, iż są bezpieczne
Na pytania dzieci odpowiadaj w sposób prosty, bezpośredni i uczciwy
Zachęcaj dzieci do wyrażania uczuć
Docieraj do innych
BEZPIECZNE DOSTARCZANIE PRZESYŁEK
W przypadku gdy otrzymasz podejrzany list lub paczkę:
- nie otwieraj ich,
- nie potrzšsaj, nie rzucaj nimi i nie wšchaj,
- zakryj lub umieć w plastikowej torbie,
- starannie umyj ręce wodš z mydłem,
- zadzwoń na policję.
W większoci przypadków Twój raport na temat nieotwartego listu lub paczki, pomoże policji doradzić Ci, co robić. Jeli list lub paczka nie spełniają określonych kryteriów, policja może Ci po prostu doradzić pozbycie się ich, jeżeli obawiasz się otwarcia. Straż pożarna przyjmuje doniesienia na temat substancji niebezpiecznych w celu dokonania oceny i właciwego usunięcia. Jednakże w przypadku jakichkolwiek wątpliwości dzwoń pod numer 997 lub z telefonu komórkowego - 112.
SCHRONY
Gdy pozwalają na to warunki, władze lokalne mogą zwrócić się do mieszkańców, by szukali schronienia we własnych domach albo też urzędnicy zatroszczą się o przygotowanie w danym rejonie wspólnych schronów dla mieszkańców. Schrony usytuowane są zazwyczaj na terenie szkół lub w innych odpowiednich miejscach, gdzie mieszkańcy mogą szukać zarówno schronienia, jak i jedzenia i miejsc do spania. Osoby, które korzystać będą ze schronienia, proszone sš o zabranie z sobš ubrań na zmianę, przyborów i artykułów sanitarnych, recept do realizacji, medykamentów, artykułów higieny jamy ustnej, okularów lub soczewek kontaktowych oraz preparatów zwišzanych ze stosowanš dietš, jak również innych rodków szczególnej potrzeby. Za wyjštkiem schronisk specjalnie dla nich przeznaczonych, zwierzętom nie udziela się schronienia. Gdy władze lokalne informujš o koniecznoci pozostania w domu i tutaj troszczysz się o siebie natychmiast zabierz do rodka dzieci i zwierzęta. We swój zestaw na wypadek zagrożenia i upewnij się czy działa radio. Na wypadek zagrożenia chemicznego udaj się do pomieszczenia w głębi domu pozbawionego okien; wskazane sš pomieszczenia nad powierzchniš ziemi, ponieważ czeć substancji chemicznych jest cięższa od powietrza i może przedostawać się do piwnic nawet gdy zamknięte są okna.
Gdy zbierzesz swoją rodzinę, powinieneś:
zamknąć wszystkie okna, drzwi zewnętrzne i przewody kominowe,
wyłączyć wentylatory, urządzenia grzewcze i klimatyzację
zmoczyć kilka ręczników i zatkać nimi przestrzenie pod drzwiami,
okleić tamśą drzwi, okna, przewody i otwory wentylacyjne,
zakryć plastikowymi torbami okna, kontakty i liczniki,
zasunąć rolety, żaluzje lub zasłony gdy poinformowano o groźbie eksplozji,
pozostać wewnątrz i słuchać radia lub telewizji do czasu aż powiedzą Ci, że jest już bezpiecznie lub też że musisz się ewakuować.
GDY NIE MA ENERGII ELEKTRYCZNEJ
Zakłócenia w dostawie mogš być wynikiem wielu czynników, włšczajšc w to: brak pršdu, silne wiatry, lód i ciężki nieg oraz uszkodzenie instalacji. Dostawy pršdu przywrócone zostajš zazwyczaj w krótkim czasie. Jednakże od czasu do czasu mogš zdarzyć się poważniejsze przerwy w dostawie energii. Gdy nie ma elektrycznoci powiniene:
Sprawdzić czy Twoi sšsiedzi majš pršd. Pršdu brakować może jedynie w Twoim domu, czego powodem może być awaria bezpiecznika lub przepalenie obwodów elektrycznych. Gdy Twoi sšsiedzi również pozbawieni sš pršdu, dzwońcie do miejscowej elektrowni. Jeli będziesz zmuszony wyjć na zewnštrz, by zbadać sytuację, zabierz z sobš latarkę i zwracaj uwagę czy na ziemi nie leżš zerwane druty elektryczne mogšce Cię porazić. Gdy je znajdziesz, nie zbliżaj się do nich ani nie dotykaj czegokolwiek, co może mieć z nimi stycznoć. Natychmiast to zgło.
Do owietlenia używaj latarek. Nie zaleca się w czasie zagrożenia zwišzanego z pożarem używania wiec i lamp naftowych.
Wyłšcz urzšdzenia w domu. Gdy większoć z nich – lodówki, termy i bojlery, wentylatory i pompy – pozostaje włšczona, mogš powodować przecišżenie sieci, wywołujšc przerwy w dostawie energii, gdy przywrócony zostanie dopływ pršdu.
Lodówki i zamrażarki powinny być zamknięte tak długo jak to tylko możliwe. Jedzenie może być przechowywane dzień lub dwa gdy drzwiczki sš zamknięte. Zimš częć produktów można przechowywać w odpowiednim pojemniku na zewnštrz. Gdy temperatura spada poniżej zera można zamrozić wodę w pojemnikach na zewnštrz i przynieć do lodówki, by móc trzymać jedzenie w chłodzie. Próbuj najpierw jeć łatwo psujšce się pokarmy. W przypadku jakichkolwiek wštpliwoci wyrzuć je.
Ostrożnie używaj przenonych generatorów prądu. Mogš one być używane w celu dostarczenia ograniczonej iloci energii w czasie przerw w dopływie. Bšd pewny, że ich używanie nie wywołuje u Ciebie lub członków rodziny strachu. Nigdy nie uruchamiaj przenonych urzšdzeń w domu lub garażu, gdyż urządzenia gazowe wywołać mogš poważne pożary i zaczadzenie. Generatory powinny zostać zainstalowane zgodnie z instrukcjami lokalnej elektrowni. Zawsze postępuj według wskazówek producenta. Po dodatkowe informacje odnonie właciwego użycia urzšdzeń zadzwoń do Twojej elektrowni.
Jeli wodę uzyskujesz ze studni lub zbiornika, bšd przygotowany na korzystanie z alternatywnych ródeł wody do czasu, gdy przywrócony zostanie dopływ pršdu. We wspomnianych zbiornikach wykorzystuje się pompy elektryczne, które nie będš działać bez pršdu.
Powiniene zdawać sobie sprawę, że urzšdzenia gazowe mogš nie funkcjonować, gdy nie będzie pršdu, ponieważ energia elektryczna może być niezbędna do uruchomienia zapłonu.
Osusz pompy, przewody, termy i bojlery, zlewozmywaki, umywalki, pralki i zmywarki. Instalacje z zimnš wodš mogš zamarzać, gdy nie ma pršdu. By uniknšć poważnego zalania, gdy wzrasta temperatura, zakręć zawory. Termy i bojlery osuszone, by uniknšć zniszczeń dokonanych przez ewentualne zamarznięcie, także muszš być odłšczone. Niezastosowanie się do tych wskazówek może skutkować zniszczeniem elementów grzewczych gdy ponownie włšczony zostanie pršd. Nigdy nie włšczaj jakiegokolwiek podgrzewacza wody o ile zbiornik nie jest pełny.
Sporzšd listę urzšdzeń na pršd podtrzymujšcych życie członkom rodziny (respiratory, wyposażenie tlenowe i inne urzšdzenia podtrzymujšce przy życiu). Zawsze powiniene mieć plan awaryjny obejmujšcy alternatywne ródła zasilania w odniesieniu do urzšdzeń i ewakuowanych osób.
UTRZYMYWANIE CIEPŁA
Wybierz jeden pokój w domu – taki, w którym może mieszkać cała rodzina, najlepiej słoneczny. Ostrożnie korzystaj z kominka i piecyków na drewno, pilnujšc ich zawsze gdy się palš. Upewnij się czy kominek działa właciwie i czy regularnie jest poddawany przeglšdom. Nigdy nie używaj węgla drzewnego jako surowca do ogrzewania domu; węgiel drzewny wydziela trujšcy gaz – tlenek węgla. Ubieraj się „na cebulę”, także w swetry i płaszcze przepuszczajšce powietrze i dłużej zatrzymujšce ciepło. W domach z ogrzewaniem gazowym otwory wentylacyjne należy oczyszczać ze niegu i lodu.
PILNOWANIE KREWNYCH I SĽSIADÓW
W czasie burz i innych zagrożeń sprawdzaj jak radzš sobie Twoi krewni i sšsiedzi, przede wszystkim za osoby starsze i niepełnosprawne. W miarę możliwoci pomóż im zaplanować albo rozmiecić zapasy, z których będš korzystać. Skontaktuj się z lokalnymi władzami zajmujšcymi się opiekš i zasięgnij informacji na temat pomocy dla osób starszych i niepełnosprawnych.
EWAKUACJA
Władze lokalne mogš wezwać do ewakuacji na obszarach szczególnego ryzyka, gdzie być może przebywasz. Gdy zostaniesz powiadomiony o ewakuacji zachowaj spokój, słuchaj uważnie i postępuj zgodnie ze wskazówkami. Jeli jeste pewny, że masz jeszcze czas, skontaktuj się z rodzinš, by powiedzieć im gdzie się udajesz i kiedy spodziewasz się przybycia. Odetnij dopływ wody i elektrycznoci, pozostaw jednak gaz dopóki władze lokalne zadecydujš inaczej. Tylko wyspecjalizowany pracownik może ponownie włšczyć dopływ gazu a w sytuacji kryzysowej może to potrwać. Jeli musisz szybko zdecydować co zabrać z sobš, chwyć następujšce rzeczy i wychod: rodki medyczne, rzeczy na wypadek zagrożeń (latarka, baterie, radioodbiornik, zestaw pierwszej pomocy, woda butelkowana), odzież na zmianę, piwór albo karimatę oraz poduszkę dla każdego członka rodziny, a także klucze od domu i samochodu.
Jeli planujesz jechać samochodem w chwili wystšpienia zagrożenia, zapoznaj się z różnymi trasami, które można wybrać, gdy zakorkowane sš główne arterie.
Słuchaj radia, lokalne stacje będš przekazywały informacje na temat ruchu na drogach.
W samochodzie przechowuj zimowy zestaw ratunkowy. Odpowiedni zestaw zawiera: koce, latarkę, łopatę, przewody rozruchowe, sól lub popiół do posypywania nawierzchni, lokalne mapy drogowe, wysokokaloryczne pożywienie jak: produkty zawierajšce duże iloci słodu, ziarna sezamowego, rodzynek, suszonych owoców, płatków zbożowych, orzechów i miodu, jak również puszki z sokami.
Pamiętaj o zabraniu telefonu komórkowego i ładowarki. Nawet w przypadku nie opłaconych usług powiniene móc zadzwonić pod numer 112.
DZIECI W SZKOLE
W przypadku zdarzenia o charakterze tak lokalnym, jak i ogólnokrajowym, albo podczas ewakuacji lub chronienia się we własnym domu, rodzice powinni słuchać doniesień lokalnych mediów, jak też zaglšdać na strony internetowe, by czerpać stamtšd informacje o zamykaniu i otwieraniu szkół. Informacje na temat zmian w pracy szkół sš standardowo rozpowszechniane przez większoć stacji radiowych i telewizyjnych.
Dopóki nie ogłosi się ewakuacji w poszczególnych szkołach, uczniowie zazwyczaj pozostajš na terenie szkoły. Ponieważ w czasie lokalnego kryzysu szkoła może okazać się najlepszym miejscem dla dzieci, nie zaleca się rodzicom przychodzenia do szkoły i zabierania dzieci. Gdyby jednak jaki rodzic zgłosił się do szkoły, musi być przygotowany na okazanie dokumentu tożsamoci (zazwyczaj ze zdjęciem) wymaganego przez władze szkolne. Pamiętaj, że jeli szkoła jest przygotowana na udzielenie schronienia na miejscu, by zapewnić dzieciom bezpieczeństwo, nikomu nie pozwoli się na wejcie do szkoły lub jej opuszczenie aż do czasu, gdy niebezpieczeństwo minie. Rodzice powinni ledzić doniesienia lokalnych mediów i informacje ze szkoły mówišce o decyzjach władz szkolnych.
INFORMOWANIE OSÓB STARSZYCH
Osoby starsze powinny mieć indywidualny plan na wypadek wystšpienia zagrożenia. Możesz przygotować swój indywidualny plan na wypadek zagrożeń planujšc z wyprzedzeniem, pozostajšc w kontakcie ze swojš rodzinš i sšsiadami oraz dzielšc się informacjami na temat niebezpiecznych zdarzeń z innymi.
PLANOWANIE Z WYPRZEDZENIEM
Nieszczęcia mogš wystšpić nieoczekiwanie a osoby starsze mogš być szczególnie na nie narażone. Osoby starsze mogš w sytuacji zagrożenia poprawić stan swojego bezpieczeństwa, jeli:
trzymać będš w domu pod rękš zestaw pomocy na wypadek zagrożenia gotowy do zabrania gdy będš musiały ewakuować się z domu,
znać będš adres i numer telefonu lokalnych władz odpowiedzialnych za kierowanie podczas zagrożeń jak też biur Czerwonego Krzyża,
opatrzš etykietkami sprzęt, którego będš potrzebować, taki jak: wózki inwalidzkie, laski, balkoniki,
stworzš listę z wykazem pozycji i numerami seryjnymi rodków medycznych, takich jak np. stymulatory serca,
zaplanujš transport na wypadek ewakuacji,
uzupełniš zapasy lekarstw gdy te będš się kończyć,
znać będš numer dyżurujšcej 24 godziny na dobę apteki,
umieszczš przy telefonie numery telefonów alarmowych,
trzymać będš w portfelu lub torebce zapasowš listę ważnych numerów kontaktowych, jak też informacji medycznej,
opracujš plan i przećwiczš najlepsze drogi ucieczki z domu.
POZOSTAWANIE W KONTAKCIE ZE SWOJĽ RODZINĽ I SĽSIADAMI. DZIELENIE SIĘ INFORMACJAMI NA TEMAT NIEBEZPIECZEŃSTW
Nawišż kontakty z najbliższymi sšsiadami zanim co się zdarzy. Spytaj najbliższš rodzinę lub sšsiadów czy uważajš, że poradzisz sobie w czasie zagrożenia. Utrzymuj kontakty z rodzinš i sšsiadami, a także innymi osobami poprzez:
dzielenie się swoimi kontaktami na wypadek niebezpieczeństwa z zarzšdcš Twojego budynku lub komitetem blokowym,
dzielenie się swoimi kontaktami na wypadek niebezpieczeństwa i kontaktem z informacjš medycznš z sšsiadami i rodzinš,
stworzenie listy kontaktowej bazujšcej na informacjach od sšsiadów
poinformowanie kogo, że może na Ciebie liczyć,
uczenie osób, które mogš pomagać Ci w czasie niebezpieczeństwa, jak obchodzić się z potrzebnym Ci sprzętem. Upewnij się czy osoby te będš osišgalne,
jeli podlegasz domowej opiece medycznej, zaplanuj naprzód, wraz z instytucjš opiekujšcš się Tobš, sposób postępowania w razie pojawienia się niebezpieczeństwa,
poinformuj miejscowš policję, straż pożarnš i służby ratownicze o swoich szczególnych potrzebach i problemach z poruszaniem.
UAKTUALNIANIE INFORMACJI
Dostęp do informacji podczas sytuacji kryzysowej jest bardzo istotny, a zyskuje na znaczeniu zwłaszcza gdy zachodzi potrzeba ewakuacji. Mimo że technika przez lata posunęła się naprzód, cel - polegajšcy na wykorzystywaniu mediów do jak najszybszego informowania opinii publicznej o niebezpieczeństwie - nie zmienił się. Osoby odpowiedzialne za kierowanie podczas zagrożeń, mogš dostarczać opinii publicznej zarówno informacje na temat sytuacji kryzysowej, jak i instrukcje. Stacje radiowe i telewizyjne zapewniajš w szybszy sposób dostęp do informacji. Zaopatrz się w radioodbiornik na baterie nastawiony na lokalne wiadomoci lub audycję lokalnš na żywo z udziałem słuchaczy.
Przewodnik został przygotowany na podstawie amerykańskiego materiału pt. „Your guide to emergency preparedness” opracowanego dla społecznoci lokalnej przez Komisję Regionalnš stanu Północna Wirginia.