Powiaty i gminy
Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy
Zasoby KSRG
System opiera się na Państwowej Straży Pożarnej, wiodącej i utrzymywanej z budżetu państwa służbie ratowniczej, jak również Ochotniczych Strażach Pożarnych, utrzymywanych z budżetów samorządowych i dotacji z budżetu państwa. Partnerstwo tych służb oparte jest na wzajemnym współdziałaniu, realizowaniu oczekiwanych przez państwo standardów zadaniowych, organizacyjnych, szkoleniowych, sprzętowych i dokumentacyjnych na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z możliwością organizowania pomocy ratowniczej i humanitarnej zarówno na terenie kraju, jak i poza jego granicami.
Komendant Główny PSP jest centralnym organem administracji rządowej w sprawach organizacji KSRG oraz ochrony przeciwpożarowej. Podlega ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, który pełni nadzór nad funkcjonowaniem KSRG.
System działa na trzech poziomach administracyjnych odpowiadających strukturze administracyjnej kraju:
- powiatowym - podstawowy poziom wykonawczy, działania prowadzone są przez siły powiatu,
- wojewódzkim - koordynacja i wsparcie działań ratowniczych, kiedy siły powiatu są niewystarczające,
- krajowym - koordynacja i wsparcie działań ratowniczych, kiedy siły województwa są niewystarczające.
Potencjał KSRG
– 504 jednostki ratowniczo-gaśnicze PSP funkcjonujące w strukturze 335 Komend Powiatowych/Miejskich PSP,
– 5 085 jednostek OSP włączonych do ksrg,
– 3 zakładowe straże pożarne,
– 1 zakładowa służba ratownicza,
– 2 lotniskowe służby ratowniczo-gaśnicze,
– 24 jednostki Wojskowych Straży Pożarnych.
Gotowość operacyjna sił i środków KSRG, w szczególności dyspozycyjność, wyszkolenie i wyposażenie w sprzęt ratowniczy, umożliwia ich dysponowanie w trybie pilnym, według kryterium obszaru chronionego, tzn. niezbędnych sił i środków do likwidacji lub ograniczania powstałego nagłego zagrożenia, mogących przybyć na miejsce zdarzenia w najkrótszym czasie.
Sieć jednostek ochrony przeciwpożarowej umożliwia dotarcie sił ratowniczych do zagrożonej ludności w ciągu 15 min do ponad 90 % zdarzeń.
Aktualny standard dobowej gotowości operacyjnej KSRG przedstawia się następująco:
Dobowy standard gotowości operacyjnej KSRG w jednostkach ratowniczo-gaśniczych będących w strukturze komend powiatowych i miejskich PSP wynosi ponad 5 tys. strażaków i ok. 5,4 tys. samochodów ratowniczo-gaśniczych i specjalnych. Potencjał jednostek OSP włączonych do ksrg, to ponad 120 tys. strażaków ratowników uprawnionych do udziału w działaniach ratowniczych oraz około 12 tys. samochodów ratowniczo-gaśniczych i specjalnych.
Konstrukcja KSRG zakłada także, że procedury realizacji podstawowych zadań ratowniczych są dostosowane do specyfiki rodzaju zdarzeń, również masowych lub katastrof.
Niezależnie od sieci jednostek ochrony przeciwpożarowej, które są przygotowane w zakresie podstawowym do realizacji zadań w każdej dziedzinie ratownictwa, Państwowa Straż Pożarna posiada w swych zasobach wydzielone siły i środki do realizowania specjalistycznych czynności ratowniczych poprzez wysoce specjalistyczny sprzęt ratowniczy oraz odpowiednie wyszkolenie strażaków PSP.
Wydzielone zasoby ratownicze skupione są w 194 specjalistycznych grupach ratowniczych tj.:
– 52 grupach wodno-nurkowych (SGRW-N),
– 31 grupach wysokościowych (SGRW)
– 26 grupach technicznych (SGRT),
– 21 grupach poszukiwawczo-ratowniczych (SGPR),
– 49 grupach chemiczno-ekologicznych (SGRChem),
– 15 grupach sonarowych (SGS).
Wyznaczone siły i środki z obszaru całego kraju skupione są w ramach Centralnego Odwodu Operacyjnego w którego skład wchodzą:
– dowódca centralnego odwodu operacyjnego,
– zastępca dowódcy centralnego odwodu operacyjnego,
– sztab centralnego odwodu operacyjnego wraz z jego szefem,
– oddziały taktyczne,
– pododdziały taktyczne,
– pododdziały logistyczne,
– pododdziały szkolne.
Polska uczestniczy w Unijnym Mechanizmie Ochrony Ludności, w ramach którego zgłoszono do działań międzynarodowych moduły ratownicze do działań międzynarodowych:
- GFFF-V (Ground Fores Fire Fighting with Vehicles) jest to zespół ratowniczy (moduł) przeznaczony do zwalczania wielkopowierzchniowych pożarów lasów przy użyciu pojazdów. Obecnie do Europejskiej Puli Ochrony Ludności (ECPP) zgłoszone są 3 polskie moduły GFFF-V: - GFFF-V Poland West – na bazie zasobów z województw Wielkopolskiego i Zachodnio-Pomorskiego -GFFF-V Poland South – na bazie zasobów z województw Dolnośląskiego i Małopolskiego, -GFFF-V Poland East – na bazie zasobów z województw Podlaskiego i Warmińsko-Mazurskiego. Moduł jest samowystarczalny w zakresie wody pitnej i żywności dla personelu oraz posiada część logistyczną umożliwiającą stworzenie obozowiska z zapleczem sanitarnym, w którym zakwaterowani są ratownicy. Moduły co 5 lat przechodzą proces certyfikacji, potwierdzając gotowość operacyjną zgodną ze standardami Komisji Europejskiej.
-
USAR (Urban Search And Rescue) jest to zespół ratowniczy (moduł) przeznaczony do poszukiwań żywych osób pod gruzami w terenie zurbanizowanym, wykorzystywany głównie do działań po trzęsieniach ziemi. Do Europejskiej Puli Ochrony Ludności (ECPP) zgłoszony jest jeden polski moduł składający się z ratowników Specjalistycznych Grup Poszukiwawczo-Ratowniczych poziomu C znajdujących się w: Gdańsku, Poznaniu, Łodzi, Warszawie, Wałbrzychu, Nowym Sączu, Jastrzębiu-Zdroju. Zespół USAR Poland może zostać zadysponowany w dwóch wariantach: Medium (średni) – 41 ratowników, 4 psy, Heavy (ciężki)
– 76 ratowników, 8 psów. Transport na miejsce zdarzenia realizowany jest drogą lotniczą lub lądową. Moduł jest samowystarczalny przez 10 dni w zakresie wody i żywności dla personelu (wariant ciężki) lub 7 dni (wariant średni) oraz posiada część logistyczną umożliwiającą stworzenie obozowiska z zapleczem sanitarnym, w którym zakwaterowani są ratownicy. Moduł co 5 lat przechodzi proces certyfikacji, potwierdzając gotowość operacyjną zgodną ze standardami Komisji Europejskiej oraz INSARAG (Międzynarodowa Grupa Doradcza Poszukiwania i Ratownictwa). -
HCP (High Capacity Pumping) jest to zespół ratowniczy (moduł) przeznaczony do przepompowywania wody na dalekie odległości, wykorzystywany głównie do działań na obszarach dotkniętych powodzią lub jako wsparcie przy dostarczaniu wody w przypadku pożarów lasów. Obecnie do Europejskiej Puli Ochrony Ludności (ECPP) zgłoszone są 2 polskie moduły pomp wysokiej wydajności: HCP Poland West – na bazie zasobów z województw Lubuskiego i Kujawsko-Pomorskiego, HCP Poland South – na bazie zasobów z województw Podkarpackiego i Śląskiego. Moduł jest samowystarczalny w zakresie wody pitnej i żywności dla personelu oraz posiada część logistyczną umożliwiającą stworzenie obozowiska z zapleczem sanitarnym, w którym zakwaterowani są ratownicy. Moduły co 5 lat przechodzą proces certyfikacji, potwierdzając gotowość operacyjną zgodną ze standardami Komisji Europejskiej.
W przypadku, gdy siły i środki, dysponowane przez stanowisko kierowania Państwowej Straży Pożarnej, podmiotów KSRG i innych podmiotów uczestniczących w działaniu ratowniczym są niewystarczające, czynności ratownicze realizują również siły i środki podmiotów KSRG zadysponowane z obszaru województwa przez właściwego terenowo komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej. Natomiast w przypadku gdy siły i środki podmiotów KSRG dysponowane przez komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej są niewystarczające, czynności ratownicze realizują również podmioty KSRG zadysponowane z obszaru kraju przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej